چکیده:

برنامه‌ريزي‌هاي حمل‌ونقل همگاني نيازمند بررسي دقيق اهداف متضاد (استفاده بهتر از ناوگان در مقابل ميزان خدمات حمل‌ونقل همگاني، بهبود خدمات به مسافران در مقابل افزايش هزينه­ ها و افزايش درآمد در مقابل افزايش ماليات وكرايه) است. ارزيابي و پايش عملكرد سامانه اتوبوس‌راني لازمه استفاده بهينه از منابع مالي و سرمايه است. اتوبوس‌راني داراي جايگاه ويژه‌اي در جابه­ جايي مسافران شهر اصفهان است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحليل پوششي داده‌ها در دو ديدگاه كاربران و ارائه‌دهنده خدمات (اتوبوس‌راني) نمرات كارايي خطوط محاسبه شده و تخمين آماري نتايج و رتبه بندي خطوط نيز با روش بوت استرپ انجام شده است. همچنين با استفاده از برازش نمرات كارايي بر عوامل محيطي، اثر اين عوامل بر نمرات كارايي خطوط سنجيده شده است. در انتها نيز براي تعيين سطح كيفيت خدمات اتوبوس‌راني شهر اصفهان از مفهوم سطح سرويس كه در گزارش شماره 100 TCR   تشريح شده است، استفاده شده است. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد ميانگين كارايي خطوط اتوبوس‌راني شهر اصفهان از ديدگاه ارائه‌دهنده خدمات برابر 71% و از ديدگاه مسافران برابر 85% است. نشان با توجه به منابع كنوني مي­دهد اتوبوس­راني بايد سطح خدمات خود را 29% به صورت ميانگين افزايش دهد تا به سطح كارا برسد. خطوط خصوصي نسبت به خطوط دولتي از منابع موجود به صورت كاراتري استفاده كرده­اند و اين در حالي است كه خطوط دولتي نسبت به خطوط خصوصي در ارائه خدمات به مسافران بهتر عمل كرده­اند. در ديدگاه اتوبوس­راني خط 68 رتبه اول و خط 65 با كارايي 15% رتبه آخر را كسب كرده است. همچنين در ديدگاه مسافران خط 61 رتبه اول و خط 10 با كارايي 53%   رتبه آخر را كسب كرده است. در نتايج اثر عوامل محيطي نيز مشخص شد، عامل سرعت رابطه مستقيم و معني‌داري بر ميزان كارايي خطوط اتوبوس­راني دارد. همچنين عامل اختلاف زمان سفر همگاني و خودروي شخصي نيز يكي از عوامل موثر بر ميزان كارايي خطوط است. در شاخص سطح سرويس نيز وضعيت خطوط اتوبوس­راني در پارامترهاي ساخت خدمات دهي، اختلاف زمان سفر همگاني و شخصي و ميزان پوشش عمدتا در سطح C، در پارامتر ضريب بار در سطح D و در پارامتر سرفاصله در سطح B است.